11. marta 2020. godine Svjetska zdravstvena organizacija (SZO) je proglasila pandemiju korona virusa tačnije COVID-19 virusa. Definicija i korijen riječi pandemija imaju imaju značenje infekcije koja se proširila globalno i pratično zahvatila sve dijelove svijeta.
Sadržaj teksta:
Šta je Korona virus?
Korona virus tačnije „SARS-CoV-2“ i „COVID-19“ pripada grupi virusa koju nazivamo Coronaviridae, porodici virusa sa jednolančanom RNK i sa “krunom” šiljaka na površini virusne čestice. Ova porodica ima 2 potporodice, 5 rodova i oko 40 vrsta virusa. Neki od njih inficiraju šišmiše, neki ptice, neki lasice, neki ljude itd.
Radi se o malom virusu čija dužina doseže 120 nanometara te se veoma lako prenosi pri bliskom kontaktu. Iako još nije definisan tačan izvor korona virusa znamo kako se najčešće prenosi – kihanjem, kašljanjem tj generalno oralnim putem, a simptomi virusa su često slični simptomima obične grupe.
Simptomi Korona virusa?
Infekcija Korona virusom se po simptomima ne razlikuje mnogo od ostalih respiratornih infekcija, pogotovo gripe te najčešći simptomi uključuju groznicu, pojavu visoke temperature, umor, opštu isrpljenost i suhi kašalj. U odeđenim slučajevima mogu se javiti i bolovi kao i začepljenje nosa, a prvi simptomi su blagi – curenje nosa i kašalj.
Prema podacima SZO,kod 1 od 6 osoba (oko 16%) dolazi do razvijanja ozbiljnijijeg oblika bolesti i poteškoća sa disanjem. Infekcija je naročito opasna za starije ljude sa već postojećim hroničnim bolestima poput dijabetesa, srčanih problema i visokog pritiska.
Prema statističkim podacima koje je objavio Worldmeter:
- 80,9% infekcija je blago i slično simptomima gripe
- 13,8% infekcija se razvijaju i teže bolesti i uključuju pneumoniju i gubitak daha
- 4,7% je infekcija je kritično i može da uključuje: respiratorno zatajenje ili zatajenje više organa
- 2% infekcija je završilo fatalnim ishodom.
U Finalnom izvještaju SZO, nakon istraživanja karakteristika epidemije u Kini, navodi se sljedeće:
-najveći broj slučajeva infekcije (78-85%) je unutar porodice, usljed bliskog kontakta i kapljičnog načina prenošenja infekcije;
-oko 20% oboljelih je zahtjevalo bolničku pomoć
-oko 5% oboljelih je imalo težu kliničku sliku infekcije gdje je upotreba respiratora bila neophodna
– oko 15% je dobilo oblik komplikovane infekcije koja je zahtjevala udisanje visoko koncentrovanog kiseonika u trajanju od nekoliko dana
-oporavak traje od 3-6 sedmica
-najveća smrtnost je kod ljudi iznad 80 godina.
Period inkubacije Korona virusa odnosno period od izlaganja virusa do pojave prvih simptoma se procjenjuje na 2-14 dana.
Kako se prenosi Korona virus?
Jedna od karakteristika koronavirusa COVID-19 je da se vrlo lako širi. Virus ima izuzetan afinitet za ljudske ćelije zbog čega se lako prenosi pri bilo kakvom bliskom kontaktu. Statistički najveći broj infekcija potiče od neposrednog odnosno direktnog kontakta sa zaraženom osobom, ali obzirom da virus može preživjeti i na različitim površinama duži vremenski period postoji mogućnost zaraze posrednim putem.
Jedna od tvrdnji koja se često može pronaći na internetu jeste da su žene manje podložne zarazom od korona virusa u odnosu na muškarce. Korona virus podjednako zahvata muškarce i žena,ali među umrlima procenat žena znatno manji. Naučnici su to objasnili činjenicom da se gen koji kodira protein pomoću kog virus COVID-19 ulazi u ljudske ćelije se nalazi na X hromozomu. Muškarci za razliku od žena imaju samo jedan X hromozom i tako samo jednu varijantu ovog gena. Navedena teza još uvijek nije potvrđena, ali se do tada sa sigurnošću može reći da virus podjednako zahvata i muškarce i žene ali i djecu.
Efikasne mjere zaštite od Korona virusa uključuju:
- Često i temeljno pranje ruku sapunom u trajanju od minimalno 20 sekundi
- Održavanje distance između drugih ljudi minimalno jedan metar
- Izbjegavanje dodirivanja očiju, nosa i usta rukama. Rukama možemo dotaći površine kontaminirane virusom koji dalje preko usta, očiju ili nosa ulazi u unutrašnjost organizma i stvara infekciju.
- Strogo pridržavanje respiratorne higijene – prilikom kašljanja ili kihanja pokriti usta i nos unutrašnjom stranom lakta ili maramicom koju je nakon korištenja potrebno baciti u kantu za otpatke i temeljno oprati ruke prema gore navedenim upustvima.
Kako se liječi Korona virus?
Do sada nije potvrđen ni jedan lijek protiv korona virusa. Antibiotici nisu djelotvorni kod infekcije koronavirusom jer je riječ o virusnoj, a ne bakterijskoj bolesti. Narodna i alternativna medicina takođe ne pomažu u borbi protiv infekcije Korona virusom! Na internetu se mogu ponaći brojne stranice kao i članci u kojima se naglašava efikasnost homepatskih lijekova kao i narodne medicine kako u suzbijanju infekcije ili jačanja imuniteta. Jedna od njih je i savjet o konzumaciji bijelog luka kao prevenciji zaštite od virusa. Bijeli luk ima prirodna antibakterijska svojstva, ali su njegova antiviralna svojstva mala i zanemarljiva.
Neke od najefikasnijih mjera u ovakvim slučajevima jesu zabrane javnih okupljanja sa velikim brojem ljudi te održavanje lične higijene prije svega redovno i temeljno pranje ruku.
Naime, za održavanje ruku čistima nisu neophodna sredstva s alkoholom, dovoljan je običan sapun koji će deststabilizovati virus zbog svojih zanimljivih fizičko-hemijskih osobina.
Molekule sapuna sadrže hidrofilni i hidrofobni dio. Hidrofilni dio vezuje za molekule vode, a hidrofobni za molekule masnoća, odnosno lipida od kojih je sastavljena membrana virusa. Na taj način molekule sapuna razlažu membrane virusa, vezuju se uz njihove djeliće i okružuju ih mjehurićima koji se nazivaju micele. To znači da su najbolji sapuni na bazi Na-lauryl sulfata – odnosno koji sapuni koji daju puno pjene. Takođe, dezinfekciona sredstva na bazi izopropilnog alkohola i etanola su saveznik u borbi protiv virusa, kao i sredstva s hlordioksidom.
Iako još uvijek ne postoji lijek niti vakcina za suzbijanje Korona virusa, mnoge kompanije intezivno rade na njihovom razvoju i testiranju.
Informišite se iz provjerenih izvora
Danas se na internetu mogu pronađi brojne netačne informacije koje potiču iz neprvojerenih izvora zbog čega se često stvara panika i strah među građanima.
Postoji mitova o COVID-19 u koje ne nikako ne bismo trebali vjerovati, dok su mjere u koje trebamo vjerovati i provoditi ih – redovno i temeljno pranje ruke, držanje socijalne distance, izbjegavanje skupova te pridržavanje samoizolacije ukoliko je određena.
Na zvaničnoj web stranici Svjetske Zdravstvene Organizacije možete pronaći sve informacije o mjerama prevencije i zaštite od virusa kao i pronaći zvanične podatke. Iako je sadržaj sajta na engleskom jeziku, Svjetska zdravstvena organizacija je prevela kurs o Korona virusu COVID-19 kojem možete pristupiti na sljedećem linku. Kurs daje opšte informacije i prvenstveno je namijenjen zdravstvenom osoblju ali je dostupan svima, potpuno besplatno.
Preporuke o mjerama prevencije kao i zvanične informacije na regionalnom nivou pronaći na web stranici Ministarstva Zdravlja države u kojoj se nalazite.
Informacije i statistike o broju zaraženih možete pronaći na stranici Worldometer.
