Najčešći uzrok raka je “loša sreća”

Većina karcinoma uzrokovana je slučajnim greškama u genetskom kodu prilikom dijeljenja ćelija, koje je potpuno van naše kontrole, pokazuje novo istraživanje .

Uprkos raširenom vjerovanju da je bolest obično nasljedna ili izazvana nezdravim načinom života, u čak dvije trećine bolest je puka slučajnost i ne postoji ništa što se može učiniti kako bi se spriječila, tvrde naučnici.

Tokom istraživanja provedenog u SAD na Johns Hopkins Univerzitetu proučavan je abnormalni rast ćelija u 32 različita tipa tumora. Rezultati objašnjavaju zašto rak često pogađa ljude koji slijede sva pravila zdravog života i nemaju porodičnu istoriju bolesti.

„Dobro je poznato da je poželjno da se izbjegavaju faktori kao što je pušenje kako bi se smanjio rizik od dobijanja raka. Međutim, mnogo je manje poznato da svaki put kad se normalna ćelija dijeli i kopira svoj DNK da bi proizvela dvije nove, čini nekoliko grešaka. Te greške prilikom kopiranja moćan su izvor mutacija koje dovode do raka”, kaže autor istraživanja dr Cristian Tomasetti.

Na primjer, rak pankreasa u 77 odsto slučajeva uzrokuje slučajna greška u kopiranju DNK, 18 odsto vanjski faktori, a za preostalih 5 odsto odgovorna je genetika.

Rak prostate, mozga i kostiju u čak 95 odsto slučajeva uzrokuje greška u dijeljenju ćelija, odnosno slučajnost.

Međutim, postoje i bolesti kod kojih manju ulogu ima upravo “faktor nesreće”. Takav slučaj je sa rakom pluća, za čiji je razvoju u 65 posto slučajeva odgovorni vanjski faktori poput pušenja ili zagađenja. Stil života isto tako najviše utiče na rak kože.

Naučnici procjenjuju da je 66 odsto mutacija ćelija koje dovode do pojave raka rezultat grešaka u kopiranju DNK pri ćelijskoj deobi, u 29 odsto slučajeva rak uzrokuju vanjski faktori i stil života a tek 5 odsto slučajeva pripisuje se genetskom nasljeđu.

Iako ne postoji način da se te mutacije spriječe, istraživački tim je naglasio da je rano otkrivanje i liječenje najefikasniji način borbe protiv raka, bez obzira na uzrok.