U mnogobrojnim namirnicama svakodnevne upotrebe pronađena je izuzetno toksična hemikalija odgovorna za nastanak raka kao i mnogih drugih oboljenja. Radi se o supstanci pod nazivom akrilamid pronađenoj u namirnicama poput čipsa, pomfira, kafe i keksa i raznim proizvodima od žitarica. Do formiranja akrilamida u ovakvim namirnicama dolazi usljed hemijske reakcije do koje dolazi pripremom navedenih namirnica na visokim temperaturama. Akrilamid je najlakše prepoznati po smeđoj boji koja se formira prilikom prženja ili pečenja namirnica.
Najveće količine akrilamida nastaju u namirnicama koje su bogate ugljenim hidratima koje se izlažu temperaturama pripreme višim od 120 stepeni Celzuijusa, pri uslovima smanjene vlažnosti. U toksična dejstva akrilamida spadaju njegovo karcinogeno dejstvo, uticaj na reproduktivno zdravlje a njegov unos u trudnoći znajačno utiče na opšte zdravlje novorođenčeta. Ipak, u najosjetljiviju grupu svakodnevno izloženu akrilamidu spadaju djeca zbog svoje male tjelesne težine.
Kako smanjiti akrilamid u hrani
Zbog toksičnih dejstava akrilamida njegovo unošenje kroz ishranu potrebno je svesti na minimum. Mjere zaštite od akrilamida uključuju potpuno izbacivanje ili smanjenje konzumacije pržene hrane. Umjesto toga birajte kuhane ili na pari pripremane namirnice.
Čuvanje krompira u frižideru na temperaturama manjim od 4 stepena Celzijusa može povećati koncentracije akrilamida prilikom njegove pripreme. Izbjegavajte izrazito prženu ili zagorijelu hranu, a prilikom samostalne pripreme namirnice pržite do pojave zlatno žute boje, a nikako do pojave smeđe koja predstavlja već formirani akrilamid u namirnici.
