Postporođajna depresija kod očeva: Šta treba da znate?

Postporođajna depresija javlja se dok majke u prvim nedjeljama nakon porođaja. Međutim, malo je poznato da se ona javlja i kod očeva. Kako dolazi do postporođajne depresije, koji su simptomi i kako se liječi objašnjava doktorica Maja Milosavljević.

Prisustvo porođaju kao okidač?

Iako danas postoje brojne školice roditeljstva koje se preporučuju parovima koji će se uskoro ostvariti u novim ulogama, veliki je broj supruga koji se sa ulogom oca prvi put susreću na samom porođaju. Prisustvovanje porođaju smatra se pozitivnim iskustvom u životu muškarca, ali može da ostavi određene posljedice, objašnjava šefica Kabineta za perinatalnu i reproduktivnu psihijatriju Instituta za mentalno zdravlje doktorica Maja Milosavljević.

“Muškarac može satima nakon porođaja da bude značajno uzbuđen sa živim slikama porođaja (majke i bebe) koje mu se nameću. Roditeljstvo podrazumijeva period intenzivne promjene i prilagođavanja i ima pozitivan uticaj na muškarčev razvoj u ličnom i društvenom smislu, ali nerijetko se doživljava i kao period ‘pada’ u pogledu partnerskih odnosa”.

Najveću traumu za muškarca, tokom porođaja, predstavlja prisustvovanje bolovima koje trpi partnerka, nemogućnost da joj on u tome pomogne, ali i razne medicinske procedure tokom porođaja, pa čak i samo prisustvo krvi, dodaje doktorica .

“Prema podacima iz literature oko 5% muškaraca može imati neke od simptoma postporođajnog PTSP-a (nametanje slika porođaja, sanjanje istog, izbjegavanje tema, razgovora, situacija koje podsjećaju na porođaj, ali i izraženu napetost ili uznemirenost).”

Kako dolazi do postporođajne depresije kod očeva?

Osim što ovakvo stanje može da izazove sam porođaj, nastanak postporođajne depresije dovodi se u vezu i sa načinom odrastanja roditelja, njihovom ličnošću, sposobnošću adaptacije na novonastalu situaciju, karakteristikama partnera, ali i samog doživljavanja djeteta.

Simptomi

Postporođajna depresija kod očeva se ne razlikuje umnogome od postporođajne depresije kod žena. “Kliničke karakteristike ovog poremećaja su neraspoloženje, gubitak interesovanja za uobičajene svakodnevne aktivnosti, bezvoljnost, naglašene promjene u tjelesnoj težini, poremećaji spavanja, psihomotorna uznemirenost, osjećanje bespomoćnosti i sl.

Sama činjenica da su postali očevi, njihova očekivanja od te promjene, nedostatak zadovoljavajuće socijalne ili partnerske podrške, kao i doživljaj isključenosti iz odnosa majka-beba mogu biti percipitirajući faktori za nastanak ovog poremećaja”, dodaje ona. Osim što ovo stanje može da se odrazi na psihičko zdravlje oca, može znatno da utiče i na roditeljsku ulogu, kao i na odnos sa partnerom, zbog čega nastaju konflikti, ali se remeti i funkcionalnost cijele porodice.

Kako se liječi?

Pored edukativnih programa i adekvatne partnerske podrške, doktorica Maja Milosavljević ističe značaj i podrške porodiljskom odsustvu očeva, finansijske nezavisnosti koja je značajna muškarcima u ovom emotivno zahtijevnom periodu i pomaže im da se razviju u zdrave i adekvatne roditelje. U najtežim slučajevima zahtijeva psihološko psihijatrijsko zbrinjavanje.

“Smanjenje, odnosno, ukidanje stigme i povećanje svjesnosti cijelokupne javnosti o ovom problemu postojanja postporođajne depresije kod očeva u prvoj godini po dobijanju deteta je nešto što će olakšati pristup psihološkoj podršci i po potrebi obezbijediti pomoć u psihijatrijskim službama. Zahvaljujući pionirskom angažovanju akademika Dušice Lečić Toševski Institut za mentalno zdravlje je ustanova koja je blagovremeno prepoznala ovaj problem i angažovala se u pružanju podrške i pomoći, osnivanjem Kabineta za perinatalnu i reproduktivnu psihijatriju“, zaključuje doktorica Maja Milosavljević u razgovoru za “B92”.